جداسازی نماتد steinernema feltiae و بررسی بیمارگری آن روی سرخرطومی برنج sitophilus oryzae (col.: curculionidae)

استفاده از سموم شیمیایی آفت کش در انبار غلات و حبوبات اثرات سوء زیادی روی موجودات غیر هدف، بروز مقاومت حشرات در مقابل سموم، آلودگی های زیست محیطی و غیره دارد. امروزه عوامل غیرشیمیایی در کنترل آفات کشاورزی مورد توجه هستند که در این راستا استفاده از عوامل بیولوژیک در کنترل آفات اهمیت خاصی یافته اند. یکی از این عوامل بیوکنترل، نماتدهای بیمارگر حشرات هستند. به منظور بررسی وجود نماتدهای بیمارگر حشرات در خاک های استان کهگیلویه و بویراحمد، در سال 1389 تعداد 69 نمونه خاک از سراسر استان جمع آوری شد. در بین گونه های بیمارگر حشرات، steinernema feltiae (filipjev)، s. carpocapsae weiser و یک گونه از جنس panagrolaimus از خاک های جمع آوری شده جدا گردید. این آزمایش به منظور تعیین کارآیی s. feltiae  بر سرخرطومی برنج sitophilus oryzae (l.)، که آفت بسیار مهم محصولات انباری است، اجرا گردید. در شرایط آزمایشگاهی حشرات کامل سرخرطومی برنج در درجه حرارت های 25، 5/27، 30 و 5/32 درجه سلسیوس در برابر غلظت های صفر، 250، 500، 1000 و 2000 لارو عفونت­زای نماتد در هر میلی لیتر آب مقطر قرار گرفتند. حشرات روی کاغذ صافی آغشته به یک میلی لیتر از سوسپانسیون نماتد در داخل پتری دیش های 9 سانتی متری قرار داده شدند و هر 24 ساعت یک بار تعداد حشرات مرده ثبت گردید. بیشترین میزان مرگ و میر سرخرطومی برنج 5/77 درصد بود که در غلظت 2000 نماتد پس از 72 ساعت در دمای 30 درجه­ ی سلسیوس ایجاد شد.